نمادشناسی تصویر حاملان عرش در کتاب عجایب المخلوقات قزوینی بر پایه نجوم

author

Abstract:

تصاویر دینی را می توان یکی از مجاری انتقال مفاهیم اجتماعی و فرهنگی دانست؛ اما متأسفانه همیشه تفاسیر سطحی و کلیاز آن ارائه می شود؛ بر این اساس در این پژوهش سعی بر آن است که اجزا و ساختار تصویر حاملان عرش خداوند در کتاب عجایبالمخلوقات قزوینی بررسی شود. این نقوش هم در متون اسلامی به عنوان حاملان عرش خداوند و هم در متون نجومی به عنوانصورفلکی منطق هالبروج مشاهده می شوند. هدف این پژوهش کشف ارتباط بین رن گهای تصاویر در نظام نمادین نجومی و نظامنمادین موجود در ادیان است. بر این اساس پژوهشگر بر آن شد که تأثیر معتقدات نجومی در ارتباط با رنگ چهار صورت فلکیاصلی منطق هالبروج به عنوان عالم کبیر بر تصاویر دینی به عنوان یکی از عرصه های تجلی اعتقادات مردمان در ادوار مختلف بهعنوان عالم صغیر را بررسی کند. از آن جا که چنین موضوعی نیازمند مطالعات تطبیقی میان رشته ای بین حوزه نجوم و حوزه ادیانبود؛ رو شآیکونوگرافی واربورگ-پانوفسکی به عنوان روش متناسب با موضوع تحقیق انتخاب شد. نهایتاً پژوهشگر به این نتیجهرسید که رنگ نقوش حاملان عرش خداوند در کتاب عجایب المخلوقات با رنگ صورت های فلکی اصلی منطق هالبروج و عناصراربعه وابسته به آن ها کاملاً منطبق هستند و به کاربردن چهار رنگ سیاه، زرد، طلایی )سفید( و قرمز برای تصویر حاملان عرشخداوند در کتاب عجایب المخلوقات قزوینی گویای تأثیرات باورهای نجومی در ارتباط با چهارصورت فلکی اصلی منطق هالبروج وعناصر اربعه وابسته به آن از عالم کبیر براساس باورهای مربوط به حاملان عرش خداوند در ادیان به عنوان یکی از عرصه هایتجلی اعتقادات مردمان به عنوان عالم صغیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل حقیقت عرش و مراد از حاملان آن

موضوع عرش و مباحث متعلق به آن، یکی از مباحث پیچیده در حوزه شبکه معارف بلند قرآن کریم است که در آیات متعدد به آنها اشاره شده و در این میان، آیه 17 سوره حاقه به حاملان هشت‌گانه عرش الهی اشاره دارد، ولی مشخص نمی‌سازد که این حاملان ثمانیه چه کسانی هستند. تنوع معانی‌ای که برای مفهوم عرش وجود دارد، زمینه ایجاد دیدگاه‌های گوناگونی از سوی مفسران پیرامون مراد از حاملان عرش الهی شده است. پژوهش حاضر با رو...

full text

مطالعه تطبیقی شیوه تصویرگری فرشتگان « اسرافیل، جبرئیل و میکائیل » در کتاب عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات قزوینی (نسخه کتابخانه ملی فرانسه،463؛ کتابخانه ملی 46-3343 وچاپ سنگی طهران، 1283)

عجایب المخلوقات قزوینی کتابی بسیار جامع و کامل است در حوزه معرفی موجودات عجیب و غریب و ماورایی که نام این موجودات در مذاهبی همچون مسبحیت و، اسلام در قالب داستان ها و رهنمودهای عرفانی اورده شده است. عجایب المخلوقات قزوینی به باورها و داستان های مذهبی که در گذشته توسط پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) گفته شده است را به صورت تصویری ارائه داده است. یکی از این باورهای اشاره شده در این کتاب، وجود و نقش فرشت...

full text

نقدی بر کتاب عجائب المخلوقات قزوینی در تصاویر چاپ سنگی علیقلی خویی

زکریای قزوینی مجموعه ای از واقعیت تا خیال، دیده ها تا نادیده ها، تاریخ تا افسانه، و علم تا جادو را در کتابی گرد آورده و آگاه از عمل خویش، آن را عجائب المخلوقات و غرایب الموجودات نامیده است. این اوج و فرود واقعیت تا تخیل خوانندۀ آن روزگار را که هنوز میان این دو امر مرزی محسوس قائل نبوده است، به اندیشیدن وا می داشت؛ زیرا همان گونه که برای اثبات آن دلیلی وجود نداشته، برای تکذیب آن نیز دلیلی در دست...

full text

بازنمایی رنگ عناصر چهارگانه تصویر فرشتۀ چهارسر در کتاب معراج‌نامۀ میرحیدر بر مبنای نجوم

بیان مسئله:نگاره‌ها سوای بازنمایی افراد و حالت‌ها و رویدادها، نمادها و تمثیل‌های بسیار کهنی را نیز با خود حمل می‌کنند که برای فهم معنای آنها به شناخت تاریخ فرهنگی و فرهنگ نیاز است. آیکونوگرافی از آغاز قرن بیستم این وظیفة علمی را در حوزة تاریخ هنر برعهده گرفته است تا با استناد به منابع نوشتاری، موضوعات بازنمایی‌شده در آثار هنری را شناسایی و تحلیل کند. این تحقیق به تحلیل تصویر فرشتة چهارسر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 17

pages  132- 141

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023